Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Кој го фрли првиот судбоносен домат што ја почна револуцијата „Ла Томатина“? Всушност, никој не знае. Можеби се работи за некој бунт против Франко или можеби пак, за карневал што излегол од контрола. Според најпопуларната верзија на приказната, во 1945 година, во текот на фестивалот „Лос Гигантес“ (парада на марионети направени од хартиена каша), мештаните предизвикале кавга за да привлечат внимание. Застанале до тезга со растенија и почнале да фрлаат зрели домати. Се вклучиле и невините набљудувачи и тоа траело се’ додека глетката не прераснала во масивна бркотница со летечко овошје. Подбуцнувачите морале да им платат на продавачите за доматите, но тоа не ги спречило натамошните појави на борби со домати – а со тоа, и раѓањето на нова традиција. Во текот на 1950-те властите, уплашени да не дојде до разуздана ескалација, донеле, ги повлекле и повторно донеле серија забрани. Во 1951 година мештаните кои се противеле на законот биле затворени се’ до јавното барање за нивно ослободување. Најпознатото противење на забраните за доматите се случило во 1957 година кога поддржувачите одржале подбивен погреб на доматите, со сè ковчег и погребна церемонија. По 1957 г. локалната власт одлучила да се помири; поставила неколку правила и ја прифатила откачената традиција. Иако доматите заземаат главно место, на настанот му претходи цела седмица со прослави. Со улични паради, музика и огномети на весел, шпански начин се слават патроните светци на Буњол, Дева Марија и Св. Луис Бертранд. За да се добие сила за претстојната борба пред самата битка се служи епска паеја со што се прикажува познатото валенсиско јадење со ориз, морска храна, шафран и маслиново масло. Денес овој слободен фестивал има одреден ред. Организаторите отишле дотаму што одгледуваат специјална сорта невкусни домати само за тој годишен настан. Прославата започнува околу 10 часот наутро кога учесниците се натпреваруваат за да дофатат парче пршута ставена на врвот на замастен колец. Набљудувачите ја прскаат толпата со црево и вода истовремено пеејќи и танцувајќи по улиците. Кога камбаната ќе обележи пладне, на улиците се појавуваат камиони натоварени со домати додека извиците „Томате, томате!“ достигнуваат крешендо. Тогаш, со испукување на водениот топ, започнува главниот настан. Тоа е зелено светло за исфрлање и лансирање домати во отворен напад против соборците. Удари со домати со долг домет, убијци одблиску и хорок-удари со среден домет. Каква и да ви е техниката, додека да заврши сето тоа, ќе изгледате (и ќе се чувствувате) сосема различно. Речиси еден час потоа, бомбардерите натопени во доматен сок остануваат да играат на улиците во море од салса каде речиси ништо не наликува на домат. Второто испукување од топот го означува крајот на битката. |